De Commission internationale de l'éclairage CIE (Eng. International Commission on Illumination), oftewel de Internationale Commissie voor Verlichting is een wereldwijde organisatie die zich richt op het bevorderen van kennis en samenwerking op het gebied van verlichting en lichttechnologie. Het werd opgericht in 1900 en heeft sindsdien een belangrijke rol gespeeld in het vaststellen van normen en richtlijnen voor verlichting, kleurwetenschap en de interactie van licht met menselijke waarneming.
Doelen en missie van de CIE
De CIE heeft tot doel de wetenschappelijke en technische kennis over verlichting te bevorderen en internationale normen te ontwikkelen die de kwaliteit van verlichting verbeteren en de impact ervan op de gezondheid en het welzijn van mensen begrijpen. De organisatie is actief in verschillende gebieden zoals:
- Kleurwetenschap – Onderzoek naar hoe kleuren worden waargenomen door het menselijke oog en hoe deze interactie kan worden gestandaardiseerd in verlichtingsontwerpen.
- Verlichtingstechnologie – Het ontwikkelen van normen voor de prestaties van verlichtingssystemen, inclusief lichtbronnen, armaturen en verlichtingsinstallaties.
- Fysiologie en psychofysiologie van licht – Onderzoek naar de invloed van licht op de menselijke gezondheid en prestatie, zoals de invloed van verlichting op slaap, stemming en productiviteit.
Belangrijke normen en documenten van de CIE
De CIE heeft verschillende invloedrijke standaarden en richtlijnen ontwikkeld, waaronder:
1. CIE 1931 Kleurcoördinaten (XYZ)
- De CIE ontwikkelde de eerste kleurcoördinaten in 1931, die een gestandaardiseerde manier bieden om kleuren te definiëren en te vergelijken op basis van menselijke perceptie.
- Dit systeem wordt nog steeds wereldwijd gebruikt in kleurmeting en -beheer.
2. CIE kleurtemperatuur en spectrale verdeling
- De CIE heeft normen opgesteld voor het meten en classificeren van de kleurtemperatuur van lichtbronnen, wat helpt bij het ontwerpen van verlichting met een specifieke sfeer of effect (bijv. warm wit vs. koel wit licht).
3. CIE systeem voor verlichting
- De CIE heeft normen voor verlichtingssterkte en verlichtingsefficiëntie vastgesteld, waaronder het meten van lumen, lux en candela.
4. CIE-lichtbronnen en lampen
- De CIE definieert normen voor de prestaties van verlichting, zoals de efficiëntie van lampen en het gebruik van LED-technologie.
5. CIE Publikaties en Wetenschappelijke Onderzoeken
- De CIE publiceert onderzoek en rapporten over diverse onderwerpen zoals de effectiviteit van verschillende lichttechnologieën en hun impact op de menselijke gezondheid.
CIE werken en groepen
De CIE is onderverdeeld in verschillende technische commissies die zich richten op specifieke gebieden, zoals verlichting in verschillende omgevingen (bijvoorbeeld straatverlichting), de studie van lichtinteracties met materialen, en het effect van licht op biologische processen (zoals het circadiaanse ritme). Enkele belangrijke commissies zijn:
- CIE TC1-73 – Betrekking tot de invloed van verlichting op de gezondheid en welzijn van mensen.
- CIE TC 4-46 – Betrekking tot de ontwikkeling van LED-technologie en de normen voor LED-verlichting.
CIE in de praktijk
De CIE heeft wereldwijd invloed op het ontwerp van verlichting in veel verschillende domeinen, waaronder:
- Stadsverlichting en openbare verlichting – Het biedt richtlijnen voor het ontwerpen van straatverlichting die zowel energie-efficiënt als functioneel is.
- Kantoor- en thuisverlichting – De CIE ontwikkelt normen voor verlichting die productiviteit en comfort bevorderen.
- Gezondheidszorg – Richtlijnen voor verlichting die positief invloed heeft op het welzijn en het herstel van patiënten in ziekenhuizen en verzorgingstehuizen.
CIE en de toekomst van verlichting
De CIE blijft betrokken bij de ontwikkeling van de verlichting van de toekomst, vooral met de opkomst van nieuwe technologieën zoals LED-verlichting, OLED's en intelligente verlichting (verlichting die kan reageren op de omgeving of de behoeften van de gebruiker). De organisatie speelt een sleutelrol in het bevorderen van de duurzaamheid en energie-efficiëntie van verlichtingssystemen wereldwijd.