Een hotelschakeling is een elektrische schakeling waarmee je één lamp vanaf twee verschillende plaatsen kunt aan- en uitschakelen. Dit wordt veel gebruikt in:
- Slaapkamers (bijvoorbeeld een schakelaar bij de deur en een bij het bed).
- Trappenhuizen (boven en beneden een schakelaar voor dezelfde lamp).
- Gangen (bij de ingang en uitgang van de ruimte).
In Nederland wordt de term hotelschakeling gebruikt, terwijl het in België vaak een wisselschakeling wordt genoemd.
Hoe werkt een hotelschakeling?
Een hotelschakeling werkt met twee wisselschakelaars die elektrisch met elkaar verbonden zijn. Deze schakelaars hebben twee standen en kunnen de stroomkring op verschillende manieren openen of sluiten.
De schakeling bestaat uit:
- Twee wisselschakelaars (geen gewone enkelpolige schakelaars).
- Twee elektrische draden (de zogenaamde 'wisseldraden') tussen de schakelaars.
- Een voedingsdraad (fase) en een schakeldraad naar de lamp.
Wanneer je een schakelaar omzet, verandert de verbinding en gaat de lamp aan of uit, ongeacht de positie van de andere schakelaar.
Schema van een hotelschakeling
Een eenvoudige hotelschakeling ziet er als volgt uit:
Schakelaar 1 ---- wisseldraad ---- Schakelaar 2
│ │
[L] [L]
│ │
└──── Lamp ──── Nul (N) ────[230V]
- L = Fasedraad (bruin)
- N = Nuldraad (blauw)
- Wisseldraden tussen de twee schakelaars (zwart)
- Lampdraad naar de lamp
Bij een druk op een van de schakelaars verandert de verbinding, waardoor de lamp aan of uit gaat.
Voordelen van een hotelschakeling
✅ Handig en praktisch – Je kunt verlichting vanaf meerdere plekken bedienen.
✅ Verhoogde veiligheid – Vooral nuttig in gangen, trappenhuizen en slaapkamers.
✅ Eenvoudig te installeren – Standaard elektrische bedrading en componenten.
Uitbreiding: Kruisschakeling
Wil je de zelfde lamp vanaf drie of meer locaties schakelen? Dan gebruik je een kruisschakeling, waarbij je een extra kruisschakelaar tussen de twee wisselschakelaars plaatst.