De hanghoogte van verlichting, oftewel de hoogte waarop een verlichtingsarmatuur boven de vloer of een werkoppervlak hangt, is een belangrijke factor in het optimaliseren van de verlichting in een ruimte. De juiste hanghoogte heeft invloed op zowel de functionaliteit als de esthetiek van de verlichting. Het kan het licht effectief verdelen, verblinding voorkomen en de sfeer verbeteren.

De optimale hanghoogte hangt af van verschillende factoren, zoals het type ruimte, de aard van de verlichting en de doelstellingen van het verlichtingsontwerp.

Factoren die de hanghoogte beïnvloeden

1. Type verlichting:
• Plafondverlichting: Bij plafondlampen of inbouwspots hangt de hoogte vaak af van de hoogte van het plafond. Bij hanglampen of pendellampen wordt de hanghoogte meestal ingesteld op basis van de functie van de ruimte.
• Hanglampen: De hanghoogte van hanglampen wordt vaak bepaald door de functie van de ruimte, de grootte van de lamp en het ontwerp van de ruimte.
2. Ruimtespecificaties:
• Woonkamers: In een woonkamer hangt een hanglamp meestal tussen de 70 en 100 cm boven het salontafel of eettafel, afhankelijk van de hoogte van het plafond.
• Eetkamers: Voor eetkamertafels is een hanglamp vaak tussen de 70 cm en 90 cm boven het tafelblad geplaatst, zodat het licht gelijkmatig valt zonder de ogen van de mensen te verblinden.
• Keukens: In keukens worden verlichtingsarmaturen meestal op een hoogte van ongeveer 75-90 cm boven werkbladen geplaatst, zodat het licht goed gericht is voor taakverlichting.
3. Verlichtingstoepassing:
• Functionele verlichting: In werkruimtes zoals keukens of werkplekken is het belangrijk om verlichting te positioneren waar het meeste werk wordt verricht. De hanghoogte zou de taakverlichting niet moeten blokkeren of verstoren.
• Sfeerverlichting: Bij sfeerverlichting hangt de hanghoogte meer af van esthetische overwegingen, zoals het creëren van een bepaalde sfeer in een ruimte.
4. Verlichtingstype:
• Directe verlichting: Bij armaturen die direct licht naar beneden werpen (zoals een pendellamp boven een tafel), moet de hanghoogte zodanig zijn dat het licht niet verblindt, maar wel het gewenste oppervlak goed verlicht.
• Indirecte verlichting: Bij indirecte verlichting (waarbij het licht naar boven of tegen muren reflecteert) kan de hanghoogte wat flexibeler zijn.
5. Ruimtehoogte:
• Lage plafonds: Bij lage plafonds (bijvoorbeeld minder dan 2,5 meter) kan het noodzakelijk zijn om de hanglampen dichter bij de tafel of werkoppervlakte te hangen om voldoende verlichting te bieden zonder de ruimte te overbelasten.
• Hoge plafonds: In ruimtes met een hoger plafond (meer dan 2,7 meter) kunnen lampen vaak hoger hangen zonder dat het licht te diffuus wordt. Bij grotere ruimtes is de hanghoogte vaak tussen de 90 cm en 120 cm boven het tafelblad, afhankelijk van het type armatuur en het effect dat je wilt bereiken.

Richtlijnen voor de hanghoogte van verschillende armaturen

1. Eettafel:
• Hanglamp: De algemene regel is om een hanglamp ongeveer 75 tot 90 cm boven het tafelblad te plaatsen. Dit zorgt voor een goede lichtverdeling en voorkomt verblinding.
2. Keuken:
• Keukenspot of pendellampen: Boven een kookeiland of werkblad is een hoogte van 75-90 cm een goede richtlijn voor voldoende taakverlichting.
3. Slaapkamer:
• Slaapkamerverlichting zoals bedlampen of hanglampen boven het bed kunnen meestal op een hoogte van 50 tot 70 cm boven het bed worden geplaatst, afhankelijk van de stijl en het effect dat je wilt bereiken.
4. Woonkamer:
• Hanglampen kunnen in woonkamers meestal op 70 tot 100 cm boven een salontafel hangen. Bij grotere, open ruimtes kun je de lampen hoger hangen om de schaal van de ruimte te respecteren.
5. Entree of hal:
• In een hal of entree kun je verlichting op een hoogte van ongeveer 200 tot 220 cm hangen, afhankelijk van de hoogte van het plafond. Dit zorgt ervoor dat het licht goed verspreid wordt zonder te veel de focus op het plafond te leggen.

Belang van de juiste hanghoogte

1. Veiligheid en comfort: Het verkeerd positioneren van verlichting kan leiden tot verblinding of ongemak voor de mensen die de ruimte gebruiken. Te lage verlichting kan in de ogen schijnen, terwijl te hoge verlichting niet effectief kan zijn voor het verlichten van werkoppervlakken of tafels.
2. Lichtverdeling: De hanghoogte beïnvloedt de lichtverdeling in de ruimte. Te hoge verlichting kan ervoor zorgen dat het licht niet goed op het werkoppervlak of tafel komt, terwijl te lage verlichting de ruimte oncomfortabel kan maken.
3. Esthetiek: De juiste hanghoogte helpt om de sfeer en esthetiek van de ruimte te verbeteren. Verlichting moet zowel functioneel zijn als visueel aantrekkelijk passen bij het interieurontwerp van de ruimte.

Tips voor het bepalen van de ideale hanghoogte

1. Let op de plafondhoogte: Bij lagere plafonds wil je lampen dichter bij de tafels of oppervlakken hangen om te zorgen voor een goede lichtverspreiding zonder de ruimte te overbelasten.
2. Gebruik dimmers: Door dimmers te gebruiken, kun je de lichtintensiteit aanpassen aan de situatie, wat handig is als de hanghoogte niet perfect is voor elke gelegenheid.
3. Experimenteer met armaturen: Als je een grotere ruimte hebt, kun je kiezen voor meerdere kleinere hanglampen of een grotere verlichtingsarmatuur, afhankelijk van je voorkeuren en de ruimte.
4. Raadpleeg een verlichtingsprofessional: In complexe ruimtes zoals kantoren, werkruimtes of commerciële instellingen, kan het nuttig zijn om de hulp van een specialist in te schakelen om te zorgen voor de juiste verlichting en hanghoogte.

Conclusie

De juiste hanghoogte van verlichting is essentieel voor zowel de functionaliteit als de esthetiek van een ruimte. Het beïnvloedt niet alleen de lichtverdeling en comfort maar ook de veiligheid van gebruikers. Houd rekening met het type ruimte, het gebruik van de verlichting, en de hoogte van het plafond om de ideale hoogte te bepalen.