Een HPS-lamp (High Pressure Sodium lamp) is een type gasontladingslamp die bekendstaat om zijn hoge lichtopbrengst en efficiëntie. Deze lampen worden vaak gebruikt in toepassingen waar krachtig en intens licht nodig is, zoals buitenverlichting en industriële verlichting. De HPS-lamp maakt gebruik van natrium in een hoge drukomgeving om licht te genereren, wat resulteert in een karakteristieke gele lichtkleur.

Kenmerken van HPS-lampen:

1. Hoge lichtopbrengst:
• HPS-lampen zijn zeer energie-efficiënt en bieden een uitstekende lumenoutput (lichtopbrengst). Ze produceren veel licht per watt energie, wat ze geschikt maakt voor verlichting van grote gebieden, zoals parkeerplaatsen, straten en industriële hallen.
2. Gele lichtkleur:
• Het licht van HPS-lampen heeft een warm gele tint, wat typisch is voor dit type lamp. Deze kleur kan soms als minder prettig worden ervaren voor binnenverlichting, maar het is zeer effectief voor buitenverlichting, waar helderheid belangrijker is dan kleurweergave.
3. Duurzaamheid en lange levensduur:
• HPS-lampen hebben een lange levensduur van gemiddeld 24.000 tot 40.000 uur, afhankelijk van het type en gebruik. Dit maakt ze een kostenbesparende keuze op lange termijn, omdat ze minder vaak vervangen hoeven te worden.
4. Hoge kleurweergave-index (CRI):
• HPS-lampen hebben een relatief lage CRI, wat betekent dat ze kleuren niet goed weergeven in vergelijking met andere soorten verlichting zoals metalhalogeen of LED. Dit maakt ze minder geschikt voor omgevingen waar natuurlijke kleurweergave belangrijk is, zoals in winkels of galerieën.

Toepassingen van HPS-lampen:

1. Straatverlichting:
• HPS-lampen worden veel gebruikt voor straatverlichting, omdat ze helder licht bieden over een groot gebied en energie-efficiënt zijn. Ze worden ook gebruikt voor verlichting van parken en openbare buitenruimtes.
2. Industriële verlichting:
• In fabrieken, magazijnen en andere industriële omgevingen zorgen HPS-lampen voor voldoende verlichting, waardoor de werkplek goed zichtbaar is, ook op grotere oppervlakken.
3. Parkeerterreinen:
• HPS-lampen zijn ideaal voor het verlichten van parkings, omdat ze een breed gebied goed verlichten en tegelijkertijd energie besparen.
4. Landbouw:
• In sommige gevallen worden HPS-lampen gebruikt in kweekomgevingen (zoals kassen) voor het stimulerend verlichten van planten. De specifieke lichtkleur helpt de groei van bepaalde gewassen te bevorderen.
5. Beveiligingsverlichting:
• De helderheid en lange levensduur maken HPS-lampen een goede keuze voor beveiligingsverlichting rondom grote commerciële en industriële complexen, waar constante verlichting nodig is.

Voordelen van HPS-lampen:

1. Energie-efficiëntie:
• HPS-lampen bieden een hoge lichtopbrengst per watt, waardoor ze energiezuiniger zijn dan sommige andere verlichtingstypes, zoals gloeilampen.
2. Lange levensduur:
• HPS-lampen hebben een lange levensduur van duizenden branduren, wat betekent dat ze minder vaak vervangen hoeven te worden, wat kostenbesparend is op lange termijn.
3. Kostenbesparend:
• Ondanks de hogere initiële aanschafprijs, zijn de operationele kosten van HPS-lampen lager door hun lange levensduur en lage energieverbruik.
4. Goede dekking:
• HPS-lampen kunnen een groot gebied verlichten en zijn dus ideaal voor toepassingen waarbij een breed en gelijkmatig verlicht oppervlak vereist is.

Nadelen van HPS-lampen:

1. Lage kleurweergave-index (CRI):
• HPS-lampen hebben een lage CRI, wat betekent dat ze kleuren niet nauwkeurig weergeven. Dit maakt ze minder geschikt voor toepassingen waarbij een natuurlijke kleurweergave essentieel is, zoals in winkels of galerijen.
2. Vertraging bij opstarten:
• HPS-lampen hebben opstarttijd nodig en kunnen een paar minuten duren om hun volledige helderheid te bereiken, vooral na het inschakelen of herstarten. Dit kan een probleem zijn in situaties waar directe verlichting vereist is.
3. Grote omvang:
• HPS-lampen zijn vaak relatief groot en kunnen niet in kleinere armaturen of beperkte ruimtes worden geïnstalleerd. Dit kan een beperking zijn in sommige toepassingen.
4. Kwikgebruik:
• HPS-lampen bevatten kwik, wat een milieu-impact kan hebben bij het weggooien van versleten lampen. Correcte recycling is belangrijk om schadelijke effecten op het milieu te voorkomen.

Vergelijking met andere lampen:

• HPS vs. LED: Hoewel HPS-lampen energie-efficiënt zijn, zijn LED-lampen nog efficiënter, hebben ze een betere kleurweergave, en kunnen ze direct opstarten zonder opwarmtijd. LED's bieden ook meer flexibiliteit in termen van kleurtemperatuur en dimbaarheid.
• HPS vs. Metalhalogeen: Metalhalogeenlampen bieden een betere kleurweergave dan HPS-lampen, maar HPS-lampen zijn energiezuiniger en hebben een langere levensduur. Metalhalogeenlampen worden vaak gebruikt in omgevingen waar de kleurweergave belangrijker is, zoals in winkels of voor sportevenementen.

Conclusie:

HPS-lampen zijn een uitstekende keuze voor buitenverlichting, industriële toepassingen en grootschalige verlichting, waar helder licht en lange levensduur belangrijk zijn. Ze zijn bijzonder effectief voor het verlichten van grote oppervlakken zoals straten, parkeerterreinen en fabrieken. Echter, door hun lage kleurweergave en lange opstarttijd, zijn ze minder geschikt voor omgevingen waar natuurlijke kleurweergave of directe verlichting vereist is. In veel gevallen worden HPS-lampen tegenwoordig vervangen door LED-verlichting, die meer voordelen biedt op het gebied van energie-efficiëntie, kleurweergave en bediening.