LB-normering (ook wel lichttechnische bepalingen genoemd) verwijst naar de richtlijnen en normen die gebruikt worden om te bepalen hoeveel licht er in verschillende omgevingen nodig is. Deze normen zijn van belang voor de veiligheid, comfort, en productiviteit in werkruimtes, openbare ruimtes, en andere omgevingen waar verlichting noodzakelijk is.
De LB-normering wordt vaak in verband gebracht met de verlichtingssterkte (gemeten in lux) en zorgt ervoor dat er voldoende verlichting is voor specifieke taken of situaties. Verschillende normen geven aan welke verlichtingssterkte vereist is voor diverse toepassingen, van kantoren tot ziekenhuizen, van scholen tot industriële werkplekken.
In Nederland wordt de LB-normering vaak aangeduid met de NEN-EN 12464-1 norm, die wordt toegepast in de meeste gevallen voor verlichtingsinstallaties, zowel in de werkplek als in openbare en commerciële ruimtes. De norm wordt regelmatig aangepast en biedt richtlijnen voor de verlichtingssterkte in specifieke toepassingen.
Belangrijke aspecten van de LB-normering:
- Verlichtingssterkte (lux):
- De norm specificeert de minimum verlichtingssterkte die vereist is voor verschillende activiteiten en locaties. Dit kan variëren afhankelijk van het soort werk (bijvoorbeeld detailwerk, lezen, of computerwerk) en de aard van de ruimte.
- De vereiste luxwaarden kunnen bijvoorbeeld zijn:
- Kantoorruimtes: minimaal 300 lux.
- Fabrieks- of werkplaatsen: minimaal 500 lux (afhankelijk van de aard van het werk).
- Ziekenhuizen of operatieruimtes: variëren afhankelijk van de precisie en taken, vaak meer dan 1000 lux.
- Uniformiteit van de verlichting:
- De norm stelt eisen aan de uniformiteit van de verlichting, zodat er geen te grote verschillen zijn tussen de lichtintensiteit op verschillende plaatsen in de ruimte. Dit voorkomt schaduwen en verhoogt het visueel comfort.
- Verblinding:
- De normering houdt rekening met verblinding die kan optreden door directe verlichting of reflecties van lichtbronnen. Dit is belangrijk om te zorgen voor visueel comfort en veiligheid, vooral in werkruimtes.
- Kleurweergave (Ra):
- De normering stelt eisen aan de kleurweergave van de verlichting, wat belangrijk is voor een goede visuele waarneming van objecten en kleuren in de ruimte. De Ra-waarde (kleurechtheid) moet voldoende zijn voor de taak die uitgevoerd wordt.
- Energie-efficiëntie:
- Er wordt ook steeds meer nadruk gelegd op energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame verlichtingstechnologieën, zoals LED-verlichting. De LB-normering stimuleert het gebruik van technologieën die zowel effectief als energiezuinig zijn.
Toepassing van LB-normering:
De LB-normering wordt gebruikt door ontwerpers van verlichtingssystemen, architecten, en ingenieurs om te zorgen voor de juiste hoeveelheid verlichting in verschillende omgevingen. De specifieke eisen zijn afhankelijk van de ruimte en de activiteiten die er plaatsvinden.
In de praktijk kan de NEN-EN 12464-1 norm bijvoorbeeld eisen dat de verlichtingssterkte in een kantoorruimte voldoende is om leesbaarheid en comfort te waarborgen, terwijl een fabrieksvloer een hogere verlichtingssterkte vereist voor veiligheid en precisie.
Samenvatting:
De LB-normering richt zich op de verlichtingssterkte en de verlichtingskwaliteit in verschillende omgevingen en is essentieel voor het creëren van veilige, comfortabele en productieve ruimtes. Het zorgt ervoor dat de verlichting geschikt is voor de specifieke taken die in die ruimte uitgevoerd worden. De normering is gebaseerd op internationale standaarden zoals de NEN-EN 12464-1 en behandelt aspecten zoals de verlichtingssterkte (lux), uniformiteit, verblinding en kleurweergave.