Een natriumdamplamp is een type gasontladingslamp die licht produceert door de opwarming en ionisatie van natriumdamp. Deze lampen staan bekend om hun zeer efficiënte lichtopbrengst en hun karakteristieke gele tot oranje licht. Ze worden veel gebruikt in straatverlichting, industriële verlichting en in sommige wetenschappelijke toepassingen.

Soorten natriumdamplampen

Er zijn twee hoofdtypen:

1. Laagdruknatriumlamp (LPS - Low Pressure Sodium)

• Lichtkleur: Zuiver geel (589 nm)
• Efficiëntie: Zeer hoog (~200 lm/W)
• Voordelen:
  ✔ Extreem energiezuinig
  ✔ Lange levensduur (tot 18.000 uur)
• Nadelen:
  ✖ Slechte kleurweergave (alles lijkt geel of zwart-wit)
  ✖ Heeft tijd nodig om op volle sterkte te komen

2. Hoogdruknatriumlamp (HPS - High Pressure Sodium)

• Lichtkleur: Goudgeel tot oranje (breder spectrum dan LPS)
• Efficiëntie: Hoog (~100-150 lm/W)
• Voordelen:
  ✔ Betere kleurweergave dan LPS
  ✔ Efficiënt en krachtig
  ✔ Compactere lampen dan LPS
• Nadelen:
  ✖ Nog steeds slechte kleurweergave vergeleken met LED
  ✖ Hogere bedrijfstemperatuur

Werking van een natriumdamplamp

1. Opstartfase: De lamp bevat een kleine hoeveelheid natrium en edelgassen (zoals neon of argon).
2. Gasontlading: Bij inschakeling ioniseert het edelgas, wat helpt bij het opwarmen van het natrium.
3. Verdamping van natrium: Als de lamp warmer wordt, verdampt het natrium en begint het karakteristieke gele licht uit te stralen.
4. Volledige lichtopbrengst: Na een paar minuten bereikt de lamp zijn maximale helderheid.

Toepassingen

🚦 Straatverlichting – Vanwege de hoge efficiëntie en lange levensduur.
🏭 Industriële en magazijnverlichting – Vooral in grote ruimtes waar kleurweergave minder belangrijk is.
🌿 Kasverlichting – Hoogdruknatriumlampen worden gebruikt om plantengroei te bevorderen.
🛑 Tunnel- en havenverlichting – Omdat ze goed door mist kunnen schijnen.

Vergelijking met LED

Hoewel natriumdamplampen jarenlang populair waren vanwege hun efficiëntie, worden ze tegenwoordig steeds vaker vervangen door LED-verlichting, die: ✔ Nog energiezuiniger is
✔ Direct inschakelt zonder opwarmtijd
✔ Betere kleurweergave heeft