Een PC-spot (Plano Convex-spot) is een gerichte theaterlamp met een enkelvoudige plano-convexe lens. Dit type lamp wordt veel gebruikt in theater, televisie, film en podiumverlichting vanwege de hoge lichtopbrengst en instelbare bundel.
1. Kenmerken van een PC-spot
✅ Enkelvoudige plano-convexe lens → Zorgt voor een geconcentreerde en instelbare lichtbundel.
✅ Zoomfunctie → Bundelgrootte kan worden aangepast van spot naar flood.
✅ Zachtere rand dan ERS-lampen → Overgang tussen licht en schaduw is minder hard.
✅ Hoge lichtopbrengst → Geschikt voor krachtige podiumverlichting.
✅ Compatibel met gekleurde filters (gels) → Kan eenvoudig aangepast worden met kleurfolies.
✅ Veelzijdig in gebruik → Kan worden ingezet voor sfeerverlichting en gerichte belichting.
📌 Een PC-spot biedt meer controle over de bundel dan een PAR-lamp, maar heeft een minder scherpe focus dan een ERS-spot.
2. Toepassingen van een PC-spot
🎭 Theater en podium → Algemeen licht of gericht licht op acteurs.
🎤 Concerten en evenementen → Creëert een natuurlijke lichtverdeling.
📺 Televisie en filmsets → Wordt gebruikt als hoofdverlichting of invullicht.
🏛 Architecturale verlichting → Om specifieke delen van een gebouw of kunstwerk te verlichten.
📌 PC-spots worden vaak gemonteerd in theaterspots boven het podium om brede, gelijkmatige verlichting te bieden.
3. Verschil tussen PC-spot, Fresnel en ERS-spot
| Eigenschap | PC-spot (Plano Convex) | Fresnel-spot | ERS-spot (Ellipsoidal Reflector Spotlight) |
|---|---|---|---|
| Lichtbundel | Instelbaar, gelijkmatige overgang | Zachter en diffuus | Nauwkeurig en scherp |
| Lens | Enkelvoudige plano-convexe lens | Fresnel-lens met concentrische ringen | Meerdere lenzen voor scherpe focus |
| Zoomfunctie | Ja, van spot tot flood | Ja, maar minder gedefinieerd | Meestal vaste lensopties |
| Schaduweffecten | Zachte schaduwen | Zeer zachte schaduwen | Scherpe schaduwen mogelijk |
| Gebruik | Algemene podium- en spotverlichting | Sfeerverlichting en achtergrondlicht | Precisieverlichting en gobo-projectie |
📌 PC-spots bieden een middenweg tussen Fresnel- en ERS-lampen: ze hebben een instelbare bundel met zachtere schaduwen dan ERS, maar een scherpere focus dan Fresnel-lampen.
4. Onderdelen van een PC-spot
🔹 Plano-convexe lens → Concentreert het licht in een heldere bundel.
🔹 Zoom-mechanisme → Verstelbare bundelgrootte (spot naar flood).
🔹 Gelframe → Voor het plaatsen van kleurfilters.
🔹 Barn doors (optioneel) → Gebruikt om licht richting en verspreiding te beperken.
🔹 Lampreflector → Zorgt voor maximale lichtoutput en efficiëntie.
📌 PC-spots zijn vaak een basisonderdeel van elk theaterlichtplan vanwege hun flexibiliteit en betrouwbaarheid.
5. Traditionele vs. LED PC-spots
| Eigenschap | Halogeen PC-spot | LED PC-spot |
|---|---|---|
| Energieverbruik | Hoog | Laag |
| Warmteproductie | Veel warmte | Weinig warmte |
| Levensduur | Korter | Veel langer |
| Kleurverandering | Gelfilters nodig | Dynamische kleurregeling via DMX |
📌 LED PC-spots zijn efficiënter en duurzamer dan traditionele halogeenlampen, waardoor ze steeds vaker worden gebruikt.
💡 Kort samengevat:
Een PC-spot (Plano Convex-spot) is een veelzijdige theaterlamp met een instelbare lichtbundel en een enkelvoudige plano-convexe lens. Het biedt een goede balans tussen scherpte en zachtheid, waardoor het breed wordt ingezet in theater, film, concerten en architecturale verlichting.