Een voetlambert (foot-lambert, afgekort fL) is een niet-SI-eenheid voor luminantie, oftewel de helderheid van een oppervlak dat licht uitstraalt of reflecteert. Het wordt voornamelijk gebruikt in de film-, televisie- en bioscoopindustrie om de helderheid van projectieschermen en displays te meten.
De lambert is een verouderde eenheid voor luminantie, genoemd naar de 18e-eeuwse Duitse natuurkundige Johann Heinrich Lambert. Het symboliseert de helderheid van een perfect diffunderend oppervlak dat één lumen per vierkante centimeter uitstraalt of reflecteert. In het Internationale Stelsel van Eenheden (SI) wordt luminantie gemeten in candela per vierkante meter (cd/m²), ook wel bekend als nit. Hoewel de lambert niet langer officieel wordt gebruikt, is de foot-lambert (fL), gelijk aan 1/π candela per vierkante voet, nog steeds gangbaar in de film- en televisie-industrie om de helderheid van projectieschermen en studioverlichting te specificeren.
1. Hoe wordt een voetlambert gedefinieerd?
Een voetlambert is gedefinieerd als:
waarbij:
- komt voort uit de definitie van luminantie voor een perfect diffuus oppervlak.
- (candela per vierkante meter) de standaard SI-eenheid voor luminantie is.
- staat voor vierkante voet, wat wordt gebruikt in het Engelse maatsysteem.
📌 1 fL is dus ongeveer 3,43 keer minder helder dan 1 candela per vierkante meter (nit).
2. Toepassingen van de voetlambert
🎬 Bioscopen en projectieschermen → Voetlamberts worden gebruikt om de helderheid van filmprojecties te meten.
📺 Televisie- en studioproductie → Helpt bij het kalibreren van studiomonitors en schermen.
🖥 Beeldkwaliteit in displays → Wordt soms gebruikt bij HDR (High Dynamic Range) metingen.
📌 In bioscopen is de aanbevolen helderheid voor een 2D-projectie ongeveer 16 fL, terwijl 3D-projecties lager zijn (4-6 fL) vanwege het gebruik van 3D-brillen die licht absorberen.
3. Voetlambert versus candela per vierkante meter (nit)
| Eenheid | Definitie | Gebruik |
|---|---|---|
| Voetlambert (fL) | Niet-SI-eenheid, gebruikt in de film- en beeldindustrie | Projectiehelderheid in bioscopen |
| Candela per vierkante meter (cd/m² of nit) | SI-eenheid voor luminantie | Standaard voor beeldschermen en verlichting |
📌 Voetlamberts worden vooral in de VS gebruikt, terwijl cd/m² wereldwijd de standaard is voor luminantie.
💡 Kort samengevat:
Een voetlambert (fL) is een eenheid voor luminantie die voornamelijk wordt gebruikt in de film- en bioscoopindustrie om de helderheid van projectieschermen te meten. 1 fL ≈ 3,426 cd/m², en de aanbevolen helderheid voor bioscopen is 16 fL voor 2D-films.